อักษรสามหมู่ (ไตรยางค์)
พยัญชนะไทย (ก-ฮ) มีทั้งหมด
44 ตัว
สามารถแบ่งออกเป็น 3 หมู่ คือ อักษรสูง,
อักษรกลาง และอักษรต่ำ
1) อักษรสูง
มี 11
ตัว ได้แก่ ผ ฝ ถ ฐ ข ฃ ศ ษ ส ห ฉ
2) อักษรกลาง มี 9 ตัว ได้แก่ ก จ ด ต ฎ ฏ บ ป อ
3) ที่เหลือเป็นอักษรต่ำ มี 24
ตัว ได้แก่ ค ฅ ฆ ง ช ซ ฌ ญ ฑ ฒ ณ ท ธ น พ ฟ ภ
ม ย ร ล ว ฬ
ฮ
อักษรต่ำ ยังแยกออกเป็น อักษรต่ำเดี่ยวและอักษรต่ำคู่ (เพื่อประโยชน์ในการผันอักษรให้ครบ
5 เสียง) ดังนี้
-
อักษรต่ำคู่ มี 14 ตัว ได้แก่ ค ฅ ฆ ช ซ ฌ ฑ ฒ ท ธ พ ฟ ภ ฮ
-
อักษรต่ำเดี่ยว มี 10
ตัว ได้แก่ ง
ญ ณ น
ม ย ร ล ว ฬ
อักษร 3 หมู่ เรียกอีกอย่างหนึ่งว่า “ไตรยางค์”
รูปและเสียงพยัญชนะอักษรกลาง
อักษรกลาง
มี 9 ตัว
คือ
ก จ ฎ ฏ ด ต บ ป อ
ไก่ จิก
เด็ก ตาย เด็ก
ตาย บน ปาก
โอ่ง
รูป เสียงพยัญชนะ
ก อ่านว่า กอ
จ อ่านว่า จอ
ฎ , ด อ่านว่า
ดอ
ฏ , ต อ่านว่า
ตอ
บ อ่านว่า
บอ
ป อ่านว่า
ปอ
อ อ่านว่า
ออ
รูปและเสียงพยัญชนะอักษรสูง
อักษรสูงมี
11
ตัว คือ
ผ ฝ ฐ
ถ ข ฃ ศ ษ ส
ห ฉ
ผี
ฝาก ถุง ข้าว
สาร ให้ ฉัน
รูป เสียงพยัญชนะ
ผ อ่านว่า ผอ
ฝ อ่านว่า ฝอ
ฐ , ถ อ่านว่า ถอ
ข , ฃ อ่านว่า ขอ
ศ , ษ , ส อ่านว่า สอ
ห อ่านว่า หอ
ฉ อ่านว่า ฉอ
รูปและเสียงพยัญชนะอักษรต่ำ
อักษรต่ำ มีทั้งหมด 24
ตัว ได้แก่
ค ฅ ฆ ง ช ซ ฌ ญ ฑ ฒ ณ ท ธ น พ ฟ ภ ม ย ร ล ว ฬ ฮ
อักษรต่ำ ยังแยกออกเป็น อักษรต่ำเดี่ยวและอักษรต่ำคู่ (เพื่อประโยชน์ในการผันอักษรให้ครบ 5
เสียง) ดังนี้
-
อักษรต่ำคู่ มี 14 ตัว ได้แก่ ค ฅ ฆ ช ซ ฌ ฑ ฒ ท ธ พ ฟ ภ ฮ
การจำอักษรต่ำคู่ ->> ให้ท่องว่า
: พ่อ ค้า ฟัน ทอง ซื้อ ช้าง ฮ่อ
พ่อ ( พ ภ ) ค้า ( ค ฅ ) ฟัน ( ฟ ) ทอง ( ฒ ฑ ท ธ ) ซื้อ ( ซ ) ช้าง
( ช ) ฮ่อ (ฮ )
โดยอักษรต่ำคู่นี้ต้องผันเสียงทำหน้าที่ร่วมกับอักษรสูง (โดยพิจารณาตามหน่วยเสียง) ดังนี้
/คอ/ ค ฅ ฆ ผันอักษรร่วมกับ ข
/ชอ/ ช ฌ ผันอักษรร่วมกับ ฉ
/ซอ/ ซ
ผันอักษรร่วมกับ ส
/ทอ/ ฑ ฒ ท ธ
ผันอักษรร่วมกับ ถ
/พอ/ พ
ภ ผันอักษรร่วมกับ ผ
/ฟอ/ ฟ ผันอักษรร่วมกับ ฝ
/ฮอ/ ฮ ผันอักษรร่วมกับ ห
รูป เสียงพยัญชนะ
ค อ่านว่า คอ
ฅ อ่านว่า คอ
ฆ อ่านว่า คอ
ช อ่านว่า ชอ
ฌ อ่านว่า ชอ
ซ อ่านว่า ซอ
ฑ อ่านว่า ทอ
ฒ อ่านว่า ทอ
ท อ่านว่า ทอ
ธ อ่านว่า ทอ
พ อ่านว่า พอ
ภ อ่านว่า พอ
ฟ อ่านว่า ฟอ
ฮ อ่านว่า ฮอ
- อักษรต่ำเดี่ยว
มี 10
ตัว ได้แก่
ง ญ ณ
น ม ย ร ล ว ฬ
การจำอักษรต่ำเดี่ยว
->>
ให้ท่องว่า : งู ใหญ่ นอน อยู่ ณ ริม วัด โม ฬี โลก
งู ( ง ) , ใหญ่ ( ญ ) , นอน ( น ) , อยู่ ( ย ) , ณ( ณ ) , ริม ( ร ) , วัด (
ว ) , โม ( ม
) , ฬี ( ฬ
) , โลก ( ล )
รูป เสียงพยัญชนะ
ง อ่านว่า งอ
ญ , ย อ่านว่า ยอ
ณ , น อ่านว่า นอ
ม อ่านว่า มอ
ร อ่านว่า รอ
ล , ฬ อ่านว่า ลอ
ว อ่านว่า วอ
